Chúng ta thấy các căn bệnh được phân loại thành ba nhóm. Nhóm đầu tiên là bệnh hoàn toàn thành lập. Các ví dụ bao gồm rối loạn di truyền, dị tật bẩm sinh, vân vân. Bệnh tật và khuyết tật được hoàn toàn thành lập thì bắt nguồn từ những kiếp trước. Theo quan điểm của y học Tây Tạng thì chúng rất khó trị. Người ta chỉ có thể cố gắng giúp cho người bệnh thoải mái thôi. Ví dụ, nếu như mình mắc một căn bệnh như suyễn từ khi còn bé, thì rất khó chữa.
Nhóm thứ hai là những căn bệnh phát sinh từ những điều kiện khác. Điều này bao gồm việc mất sự quân bình trong cơ thể, phát triển vì những hoàn cảnh khác nhau như môi trường, ô nhiễm, vi trùng và những điều kiện khác nhau. Chúng là những loại bệnh thông thường, nên đây là trọng tâm chính của y học Tây Tạng. Một ví dụ sẽ là bệnh suyễn xuất hiện về sau trong đời, vì sống trong thành phố ô nhiễm, và trải qua nhiều căng thẳng.
Nhóm thứ ba có nghĩa đen là bệnh tưởng tượng. Điều này đề cập đến các bệnh rối loạn tâm thể (psychosomatic illnesses), và những bệnh mà người Tây Tạng thường xem là do những lực ám hại gây ra. Thể loại này bao gồm hội chứng chiến tranh (shellshock) và suy nhược thần kinh xảy ra sau một cuộc chiến. Những căn bệnh này chủ yếu được điều trị bằng các nghi lễ. Điều đó có vẻ hơi ngớ ngẩn đối với chúng ta, nhưng nếu như nhìn vào một ví dụ từ Châu Phi, thì có lẽ mình sẽ hiểu vấn đề. Nếu như người nào bị bệnh nặng, thì thái độ của người đó sẽ ảnh hưởng đến hệ thống miễn dịch rất nhiều. Điều này đã được y học hiện đại mô tả và nghiên cứu. Nếu như cả cộng đồng sẽ thức suốt đêm, nhảy múa và thực hiện nghi lễ, thì việc này sẽ giúp cho người bệnh cảm thấy mọi người đều thật lòng hỗ trợ họ, và điều đó sẽ cải thiện tinh thần của họ rất nhiều, nhờ vậy mà có thể ảnh hưởng đến hệ thống miễn dịch. Điều tương tự có thể xảy ra, khi có một nhóm các chư Tăng Ni làm một nghi lễ cho mình. Việc này sẽ tăng cường hệ thống miễn dịch, để người ta có thể hồi phục sức khỏe nhanh chóng hơn.
Tiến sĩ Alexander Berzin
Chuyên Việt ngữ: Lozang Ngodrub.
Hiệu đính: Võ Thư Ngân
