Nay ta thoát khỏi vương tám nạn
Được thân người toàn vẹn, phúc thay.
Nếu không nắm lấy cơ may,
Dịp nào còn được như vầy nữa sao?
Thao quan kiến Phật giáo, có được “thân người” là vô cùng quý giá và hoàn hảo, bởi vì được sinh ra làm người giúp chúng ta thoát khỏi tám nạn lớn và có được mười điều may mắn vô cùng hy hữu sau:
Thoát khỏi tám nạn lớn gồm:
- Thoát cảnh Địa ngục
- Thoát cảnh Ngã quỷ
- Thoát cảnh Súc sinh
- Thoát cảnh sinh lên cõi Trời Trường Thọ
- Thoát khỏi cảnh sáu căn khiếm thiếu
- Thoát khỏi cảnh sinh nơi biên địa
- Thoát khỏi cảnh sinh thời không có Phật
- Thoát khỏi cảnh không có tín căn.
Khi thực hành pháp quán này, chúng ta có thể dành thời gian mỗi ngày, ngồi tĩnh lặng và suy ngẫm, phân tích như sau:
- Thoát cảnh Địa ngục
Thật may mắn vì bạn không bị sinh trong Địa ngục. Đó là nơi khổi não chồng chất, dù là địa ngục nóng hay lạnh, chúng sinh ở đó phải chịu đau đớn suốt đêm ngày, không có được một giây phút bình an. Ác nghiệp của những chúng sinh bị đọa vào Địa ngục ngăn cản họ không được biết đến Tam Bảo Phật, Pháp, Tăng. Cho dù có nghe đến giáo pháp họ cũng không thể tư duy thực hành bởi nỗi đau đớn đã lấn át chiếm đoạt trọn vọn thân tâm họ.
- Thoát cảnh Ngã quỷ
Cõi Ngã quỷ lại bị chi phối bởi đói khát dày vò. Chúng sinh nơi đó không thể nghe được giáo pháp do ác nghiệp ngăn che. Một số loài quỷ có thể nghe được giáo pháp thì lại không đủ trí tuệ và sự an bình nội tâm để thực hành theo.
- Thoát cảnh Súc sinh
Hãy thiền định suy ngẫm về loài Súc sinh luôn đắm chìm trong si mê, ngu muội. Dù một con vật có thể nghe một bài Pháp, nó vẫn không đủ khả năng hiểu và thực hành, do đó, không thể đạt được giải thoát. Hơn nữa, phần lớn Súc sinh trên thế giới này hoặc luôn luôn trong cuộc chiến bảo toàn mạng sống, không biết lúc nào mình sẽ bị chết đói hay ăn thịt, hoặc phải sống kiếp nô lệ, bị con người bắt làm những công việc nặng nhọc hay bị phanh thây xẻ thịt, chặt đầu lột da để phục vụ ham muốn hưởng thụ của con người.
Phúc duyên may mắn thay bạn đã không phải sinh vào những cảnh khổ như thế mà lại được làm người với đầy đủ khả năng thực hành Phật Pháp!
- Thoát cảnh sinh lên cõi Trời Trường Thọ
Một số người cho rằng sinh vào cõi Trời là tốt nhưng thực ra không phải như vậy. Có ba cõi trời là Sắc giới, Dục giới và Vô sắc giới. Riêng cõi trời Dục giới có gần 30 tầng, trong đó có cõi trời Trường Thọ. Chúng sinh khi sinh lên cõi Trời này sẽ an trụ trong vô số đại kiếp trong trạng thái định, không tạo thêm ác nghiệp song cũng không thể đoạn trừ phiền não, khi Đức Phật ra đời thuyết Pháp họ cũng không biết tìm đến nghe, không tích lũy thêm được thành tựu tâm linh nào cho đến khi kiếp sống đó kết thúc. Khi hết phúc báo, vô số ác nghiệp được tích tụ từ vô thủy kiếp sẽ khơi dậy và khiến họ đọa lạc. Được sinh lên cõi trời này còn được gọi là “tai nạn kiếp thứ ba”, nghĩa là kiếp này chúng ta làm phúc, kiếp sau lên trời nhưng kiếp sau nữa chắc chắn sẽ đọa lạc. Đây chính là nạn sinh vào cõi Trời Trường Thọ cho ta thấy sự may mắn được tái sinh trong thân người.
- Thoát khỏi cảnh sáu căn khiếm thiếu
Bạn hãy tiếp tục suy ngẫm về những bất hạnh khiếm khuyết chức năng cơ thể mà mình đã tránh được. Nếu mắt bị mù, bạn sẽ không thể nhìn thấy bậc Thầy, chư Phật, chư Bồ tát, cũng không thể quán tưởng, đọc tụng hay nghiên cứu Kinh điển. Nếu bị khiếm thính, bạn sẽ không thể nghe giáo pháp giải thoát, những lời khẩu truyền quán đỉnh từ bậc Kim Cương Thượng sư. Tương tự, nếu bị câm ngọng hay tay chân thiếu khuyết thì sự thực hành của bạn cũng sẽ bị cản trở rất nhiều. May mắn howncar là ý căn vẹn toàn giúp bạn có khả năng tư duy hiểu biết. Bạn có thể thấy quý giá biết nhường nào khi mình có đủ sáu căn, tức sáu giác quan nhận thức (mắt, tai, mũi, lưỡi, thân, ý), có đầy đủ mọi điều kiện của thân người để thực hành Phật pháp.
- Thoát khỏi cảnh sinh nơi biên địa
“Biên địa” chỉ nơi không có Phật pháp. Nếu sinh ra ở một nơi không có Phật pháp, dù có được thân người hoàn hảo thì cũng sẽ thành uổng phí bởi bạn không biết đường hướng để tu hành. Đời sống của bạn sẽ đắm chìm trong những mối ràng buộc và bận tâm thế tục mà không thể giải thoát. Trong vũ trụ quan Phật giáo, nơi biên địa đó gióng như Bắc Câu Lô châu. Ngày nay, chúng ta có thể liên tưởng đến những quốc gia xa xôi trên trái đất này, nơi chưa từng được đón nhận ánh đạo vàng Phật pháp.
- Thoát khỏi cảnh sinh vào thời không có Phật
Kinh điển dạy rằng, quãng thời gian kể từ khi một Đức Phật nhập niết bàn đến khi một Đức Phật khác đản sinh là rất lâu. Giáo pháp của Đức Phật Thích Ca trải qua 500 năm chính Pháp, tiếp đến là 1000 năm Tượng Pháp và sau đó là 10.000 năm Mạt Pháp. Kết thúc thời Mạt Pháp, tất cả xá lợi của Đức Phật từ khắp nơi trên thế giới sẽ quy tụ về Bồ đề Đạo tràng và thị hiện lại hình ảnh Đức Phật Thích Ca một lần nữa trước khi tan biến hoàn toàn, sự kiện này gọi là Xá lợi Niết bàn. Sau đó, Phật pháp sẽ hoàn toàn biến mất trên thế gian và con người chìm trong vô minh u tối trong một thời gian dài. Sau khi Xá lợi Niết bàn, con người đi vào thời kỳ Kiếp giảm, cứ 100 năm tuổi thọ lại giảm đi một tuổi, liên tục như vậy tới khi tuổi thọ còn 10 tuổi, sau đó bắt đầu thời kỳ Kiếp tăng, cứ 100 năm tuổi thọ tăng thêm một tuổi cho tới khi tăng đến 84.000 tuổi. Sau đó, tuổi thọ tiếp tục cứ 100 năm lại giảm một tuổi cho tới khi đạt mức 80.000 tuổi. Khi đó, Đức Phật kế tiếp là Đức Phật Di Lặc mới đản sinh. Khoảng thời gian như vậy tính ra thực sự là một con số khổng lồ. Suốt trong thời gian đó, chúng sinh không được thấy ánh sáng Phật pháp, không được nghe đến Tam Bảo dù chỉ một lần. Nếu được sinh làm người trong lúc ấy cũng chẳng được chút lợi ích. Không biết đến Phật pháp, chúng ta không thể thực hành tâm linh một cách đúng đắn, không thể tích lũy công đức và nhân giải thoát, mà sẽ chỉ tạo tác những nghiệp đưa đến khổ đau đọa lạc.
- Thoát khỏi cảnh không có tín căn
Không có tín căn hay niềm tin vào Phật pháp là một bất hạnh rất lớn. Những người không có niềm tin Phật pháp, phủ nhận lý nhân quả, cho rằng chết là hết hoặc bám chấp mù quáng vào những tà kiến mê tín, thì cho dù có được thân người đầy đủ, gặp được Phật pháp cũng sẽ không biết thực hành gieo nhân giải thoát, họ sẽ chỉ lãng phí kiếp người của mình để tạo tác vô số nghiệp trôi lăn trong luân hồi.
Trên đây gọi là tám nạn lớn mà bất cứ chúng sinh nào cũng có nhiều khả năng gặp phải trong luân hồi. Hãy nhận thức rằng việc thoát khỏi đồng thời tám nạn này thật sự là một điều kỳ diệu và hy hữu mà biết bao thiện nghiệp và phúc báo chín muồi mới có thể đem lại cho bạn!.
Đức Pháp Vương Gyalwang Drukpa
Trích: Bardo Hành trình liễu sinh thoát tử – Hộ niệm người lâm chung, Nhà xuất bản Tôn giáo
