Tất cả chúng ta đều mưu cầu nhưng lại rất mơ hồ về khái niệm “hạnh phúc”. Đó có phải là niềm hỷ lạc chúng ta có được qua một trải nghiệm nhất định, kiểu như hạnh ngộ một tri kỷ hay triều bái một thánh địa nào đó đặc biệt có ý nghĩa với mình? Liệu hạnh phúc có gắn liền với lòng vị kỷ? Có cách nào làm cho hạnh phúc trường tồn?
Chúng ta thường tất bật lăng xăng tìm kiếm hạnh phúc mà không thấy nó ở ngay trước mắt mình. Hạnh phúc như những giọt sương trên cỏ, đọng ở đó một phút chốc rồi tan mất. Bạn vừa cảm thấy sự hiện diện mơ hồ thì cảm xúc đó đã tan biến. Cảm nhận về hạnh phúc thường nhanh chóng tan rơi như giọt sương mong manh hay trò chơi đuổi bắt cầu vồng ảo cảnh. Đây là thứ hạnh phúc dựa trên sự hài lòng vừa ý thông thường, những mục tiêu mà chúng ta dành quá nhiều sức lực và thời gian kiếm tìm. Bây giờ bạn cần biết về sự tồn tại của hạnh phúc bình an, tĩnh tại lâu bền. Nó không giống như như những cảm xúc ồn ào hời hợt thoáng qua bên ngoài mà rất bình dị, sâu lắng và sống động.
“Hạnh phúc cũng giống như nước hoa, khi xức lên người khác, bạn cũng được thơm lây” – Ralph Waldo Emerson
Không ai trong chúng ta muốn đau khổ, ai cũng đều mong cầu hạnh phúc. Khi hiểu đây là nhu cầu chính đáng của tất cả mọi người và thậm chí tất cả mọi loài, chúng ta sẽ thấy hạnh phúc chân chính không thể có tính vị kỷ mà tràn đầy từ bi bác ái. Đức Phật dạy “Hàng ngàn ngọn nến có thể được thắp sáng từ một ngọn nến, nhưng không vì thế mà nó mau tàn. Cũng như vậy hạnh phúc sẽ được nhân lên khi ta biết sẻ chia cho mọi người”. Hạnh phúc như vậy mới viên mãn và giúp bạn trở thành một người tốt đẹp.
Với tôi, hạnh phúc luôn đồng hành với lòng tri ân. Hạnh phúc đến khi ta được khơi nguồn cảm hứng, khi sự đồng cảm với điều gì đó khiến ta xúc động sâu xa. Chúng ta mong muốn hiểu biết thêm về thế giới này, hạnh phúc vì được học hỏi từ những điều tưởng chừng đơn giản nhất. Ví dụ, khi thấy mình không thể giao tiếp với các đệ tử người Pháp, tôi bắt tay vào việc học và giờ đây tôi vô cùng hoan hỷ khi thấy mình hiểu thêm về người đệ tử và cả về một nền văn hóa đặc sắc. Chịu khó học hỏi, mở mang hiểu biết cũng là cách trưởng dưỡng trí tuệ, giúp chúng ta có thêm kiến thức làm đẹp cho đời. Khi phát tâm mong muốn làm nhiều điều tốt đẹp cho mọi người, mọi loài thì hạnh phúc sẽ luôn ở bên bạn.
Hạnh phúc đến từ bên trong
Chúng ta thường ngộ nhận hạnh phúc đến từ bên ngoài nhưng thực ra hạnh phúc hoàn toàn phụ thuộc cách chúng ta nhìn nhận thế giới bên ngoài, hạnh phúc như thế lại đến từ bên trong. Chúng ta có hàng ngàn lý do để vui hay buồn. Bạn thấy hạnh phúc vì bạn bè luôn bên mình, bạn vừa thưởng thức một món ngon hoặc trải qua một thời gian vui vẻ. Nhưng hạnh phúc, cũng như khổ đau, không phải do người khác mang đến mà hoàn toàn do tâm ta quyết định.
Ngoại cảnh chỉ có tác dụng hỗ trợ còn cảm xúc thực sự xuất phát từ tâm ta. Hãy nhớ khi ta đắm mình vào việc gì thú vị, chẳng hạn như đọc một cuốn sách hay ngắm nhìn một bức tranh, bạn cảm nhận vẻ đẹp của giây phút ấy và thường bị thôi thúc làm điều gì ý nghĩa như giúp đỡ người khác hoặc đơn giản là khuyên bạn bè đọc cuốn sách tuyệt vời này. Khi được truyền cảm hứng bởi điều gì đó, cảm hứng này cũng có sức lan tỏa qua việc tạo động lực cho bạn truyền tiếp nguồn cảm hứng tới những người xung quanh.
“Hạnh phúc là được hòa tan vào điều gì đó thực sự vĩ đại” – Willa Cather.
Tôi ví hạnh phúc với cảm giác thư giãn, bởi với tôi thư giãn mang lại sự bình an chân thực trọn vẹn. Đó là lý do tại sao tôi thích dành thời gian suy ngẫm và chiêm nghiệm. Điều này giống như được bơi lội tự do giữa đại dương bao la, nó đem lại cho chúng ta sự thấu hiểu sâu sắc, không phải sự thỏa mãn giác quan mà là một niềm hỷ lạc sâu lắng bên trong.
Ngày nay, trong thế giới hỗn loạn này, con người dễ dàng gạt bỏ hạnh phúc an bình để chạy theo ham muốn vọng động. Nhưng nếu cứ điên cuồng rượt tìm hạnh phúc, làm sao chúng ta có thể nhận thấy nó? Nếu chỉ vì động cơ vị kỷ, có thể ta cũng nếm trải cảm giác sung sướng hay phiêu du ngắn ngủi, nhưng hãy nghĩ về hạnh phúc tràn đầy khi được sẻ chia, đến niềm vui từ mối giao cảm với con người và vạn vật, từ mong ước được sống trong một thế giới hòa hợp, an bình. Khi cười, tâm trạng bạn được cải thiện và điều tuyệt vời là hạnh phúc này có sức lan tỏa. Hãy ngắm nhìn nụ cười trong sáng vô tư của bầy trẻ nhỏ. Trước khi biết biểu lộ niềm vui bằng ngôn từ, ta vẫn cảm nhận sự hân hoan qua nụ cười trên gương mặt chúng. Tôi tin rằng lũ trẻ khoái chí với tiếng cười của chúng cũng giống như thích xem chúng ta làm trò vậy. Lần sau nếu bạn mỉm cười, hãy nhớ rằng đó là điều tuyệt vời và đừng quên chia sẻ với mọi người niềm hạnh phúc đấy!
Hạnh phúc giúp ta thức tỉnh và nhận diện sự hiện hữu của những chi tiết bé nhỏ nhất trong cuộc sống. Danh họa Claude Monet từng nói ông tìm thấy nguồn cảm hứng vô tận từ thiên nhiên và thay vì giữ cho riêng mình, ông gửi gắm nó qua các bức vẽ đã trở thành kiệt tác nghệ thuật. Dưới góc độ này, thiên nhiên quả là nguồn cảm hứng vô tận. Hãy xem sự hào hiệp của các chú ong mật! Tổ ong là một công trình kiến trúc tuyệt đẹp, làm sao những chú ong bé nhỏ lại có thể tạo nên một tuyệt tác đến thế? Chúng miệt mài hút nhụy hoa về làm mật, giúp mang phấn hoa từ cây này sang cây khác, đó chẳng phải là một cách thực hành “bố thí” tuyệt vời hay sao? Biết bao cây trái đã ra quả, bao mùa màng đã chín vàng nhờ những chú ong khiêm nhường. Những chú ong đem lại hạnh phúc cho nhiều loài và chúng ta cũng nên biết tri ân bằng cách ghi nhận công lao và góp phần bảo vệ loài côn trùng bé nhỏ này.
Đức Pháp vương Gyalwang Drukpa 12
Nguồn: Hạnh phúc là gì
